Sinds begin dit jaar sponsoren we de Dordrechtse actiegroep Plastic Tas Vrij. In navolging van de voorlopers op wereldschaal zoals Somalië, Bangladesh, Rwanda en Bhutan proberen zij nu ook Nederland zo ver te krijgen om de plastic tas in de ban te doen. Te beginnen in Dordrecht; dat mooie stad-eiland in Zuid-Holland.
Hanneke Kijlstra is de initiatiefneemster en vormt samen met Richard W. Dekker en Marleen Oud de harde kern. Nu is er een website en zijn er op de markt bordjes uitgedeeld waarmee mensen opgeroepen worden om geen plastic tassen te gebruiken. Met z'n drie-en voeren ze nu een paar maanden actie in Dordrecht en omstreken; tijd om eens te vragen hoe de zaken er voor staan!
En? Hoe staan de zaken ervoor?
__Hanneke:
We zijn natuurlijk nog maar net begonnen, maar ik durf nu al te zeggen dat de actie een succes is. Er wordt heel veel over gepraat, getwitterd en nagedacht. Het maakt veel emoties los, en dat is goed. Als er maar één iemand door ons is gestopt met het meenemen van plastic tassen, dan ben ik al dik tevreden. Maar we gaan natuurlijk voor meer. We hebben op 10 en 11 juni informatie-bordjes uitgedeeld op de Dordtse markt. De marktlui zetten de bordjes overal in het land op hun kramen, maar krijgen in Dordrecht de meeste respons. Sommige marktlui gaven na twee weken al aan dat ze minder tassen uit hoeven te geven. Klanten reageren er goed op, ze worden aan het denken gezet en nemen vervolgens hun eigen tas mee. Dat zal toch te maken hebben met de campagne hier in Dordrecht.
Marleen:
Ik vind het succes wisselend. Het blijkt nog lastiger dan ik dacht om mensen te motiveren tot gedragsverandering, ook als het om zoiets kleins als het meenemen van een eigen tas of het ophangen van een bordje gaat.
Wat was de aanleiding voor jullie om hiermee te beginnen?
Richard:
Doordat ik aan zee ben opgegroeid ben ik dus van kinds af aan geconfronteerd met effecten van de slordige mensheid. Het raakt me altijd wanneer ik zwerfvuil zie tijdens strandwandelingen.
Hanneke:
Ik verdiep me al jaren in de problematiek rond plastic en ik wilde iets doen. Toen ik las over de plastic tas vrije campagnes in Engeland, dacht ik dat moeten we hier ook gaan doen!
Marleen:
Ik hoorde Hanneke dat verhaal doen in de wereldwinkel en omdat het klein houden van je voetafdruk op de aarde voor mij een van de belangrijkste onderwerpen is heb ik me aangesloten.
Denken jullie dat plastic tassen ooit verboden zullen worden?
Richard:
Op landelijk niveau wordt er nagedacht over een algemeen verbod.
Hanneke:
De Europese Unie houdt momenteel een onderzoek onder zijn burgers om te kijken of er genoeg draagvlak is voor een verbod op plastic tasjes. Dit is zo belangrijk, iedereen moet die invullen en pleiten voor een algemeen verbod. Hopelijk besluit eurocommissaris Janusz Potocnik alle plastic tassen in Europa te verbieden, want alleen met een verbod kun je echt grote stappen maken. En die grote stappen zijn broodnodig.
Wat is, na de plastic tas, jullie grootste doorn in het oog?
Richard:
Petflessen, piepschuim, pur-schuim, batterijen, etc. Uiteindelijk gaat het om een wereldwijde beweging tegen het gebruik van onafbreekbare producten; alle sporen die we nalaten in de omgeving komen uiteindelijk letterlijk op ons eigen bord terecht. Hopelijk dragen we met Plastic Tas Vrij in het klein bij aan die wereldwijde beweging. Men moet blijven dromen om iets te veranderen.
Marleen:
De onverschilligheid ten opzichte van de leefomgeving die bij veel mensen leeft.
Hanneke:
Sinds een aantal jaren ben ik een zwerf afval pakker. Het valt mij dus extra op hoeveel spullen er op straat worden gegooid, zelfs zwaar giftige batterijen. Die mensen die dat doen hebben waarschijnlijk geen idee wat ze daarmee voor ellende kunnen aanrichten. Aan de andere kant produceren fabrikanten er met het grootste gemak op los, en voelen zich na de verkoop van hun product niet meer verantwoordelijk voor waar het product terechtkomt, op straat of in zee. Producenten moeten verantwoordelijk blijven voor hun eigen product. De giftige stoffen moeten per direct uit alle plastics verdwijnen en er moet flink statiegeld worden geheven op bijvoorbeeld plastic flesjes, maar ook op blikjes. Als dat nu al het geval was, was ik inmiddels multimiljonair.
Welke rol vervult de website in de campagne?
Richard:
Een belangrijke. Het is toch onze etalage voor het publiek. We hopen de rol van de site wel uit te breiden en de site nog interactiever te maken.
Hanneke:
De website geeft veel informatie en geeft mensen de mogelijkheid om mee te doen.We hebben onze website plastic tas vrij genoemd, omdat we hopen dat we een portal worden voor andere Nederlandse steden en dorpen die ook plastic tas vrij willen worden. Dit project is ontzettend leuk en het wordt nog veel leuker. Ik heb ontzettend veel zin in!
Wat is belangrijk voor andere actiegroepen om te weten?
Richard:
Ik zou zeggen dat we eerder een gedetailleerd actieplan hadden moeten schrijven. Die structuur is onontbeerlijk voor een dergelijke campagne.
Hanneke:
De grootste fout die je kan maken is om helemaal niks te doen. Als we dit leren met vallen en opstaan, is dat alleen maar goed. Het algemene actieplan was af in april, nu gaan we alles per deelplan uitwerken. Je hebt wel iemand nodig die goed in structuren kan denken en je moet niet bang zijn om hulp in te roepen. Als mensen meer willen weten, neem contact met ons op.
Als Dordrecht plastic tas vrij is, wat dan?
Marleen:
Feestje! En verder met andere belangrijke zaken, er zijn er genoeg. Hopelijk is dat over een jaar of twee, maar ik vrees dat het misschien wel nooit het geval zal zijn.
Hanneke:
Haha! Nou, dit jaar zal dat waarschijnlijk nog niet het geval zijn, maar volgend jaar toch zeker. Nee, even serieus. Als Dordrecht plastic tas vrij is, hopen we dat de rest van Nederland zo snel mogelijk volgt. We hadden al belangstelling toen we nog niet eens waren begonnen, bijvoorbeeld van de Partij van de Dieren uit Amsterdam. Die zijn nu zelf aan de slag gegaan met een voorstel om belasting te heffen op gratis tassen. Dat is geweldig. Als er een verbod is, gaan we ons inzetten voor schone rivieren en oevers.
Richard:
En dan ligt er nog genoeg ander zwerfvuil op straat en in het water. Mijn neef, die op de grote vaart zat, vertelde me onlangs dat jaren geleden de inlaten van de schepen al verstopt raakten met afval in de Stille Oceaan en dat is alleen maar erger geworden door nieuw ontwikkelende landen zoals China.
Uiteraard moedigen we iedereen buiten Dordrecht erg aan om niet te wachten tot Hanneke en haar team zo ver zijn om ook de rest van Nederland Plastc Tas Vrij te maken. Een korte rondgang over internet geeft een mooi en rijk resultaat in alternatieven voor de plastic tas zodat je direct kan beginnen met gaat zo mee te zeggen.
Zo is er de website Ecogoodies als hub naar allerlei eco-winkels waar je keuze hebt uit duizenden verschillende tassen (waaronder tassen met zonnenpanelen erin). Daarnaast de Eco-tas: een zeer goedkope tas met mooi verschillende opdrukken. En dan is er nog een van de favorieten van ondergetekende: de RagBag; een tas gemaakt uit de grote boosdoener zelf: oude plastic tassen. En wat te doen aan de plastic tasjes die je bij de groente en fruit afdeling nodig hebt om je kilo losse tomaten in te doen? Kijk hiervoor naar de ultra-kleine en lichte Again & A-gain tasjes van Pink and Green.
En er is natuurlijk de Tassenbol die inzet op hergebruik van de reeds bestaande plastictassen; een fenomeen dat hopelijk zo snel mogelijk overbodig zal worden dankzij Hanneke Kijlstra en haar team.