De Geur van Data is een project van ontwerper Leanne Wijnsma en filmmaker Froukje Tan, waarin ze een bijdrage leveren aan een veiligere internetomgeving. Dit willen ze bereiken door middel van een nieuw te ontwerpen geur. Door geur toe te voegen aan data hopen zij het internet instinctiever te maken. Op ons blog zullen Froukje en Leanne ons de komende periode op de hoogte houden van hun zoektocht. Vandaag het eerste deel, vanwaar dit idee en wat willen ze bereiken?
Ons reukorgaan heeft ons van meet af aan geholpen om te overleven; we speurden ermee naar onze prooi en het waarschuwde bij gevaar. Onze neus was de waakhond onder onze zintuigen. Sinds ons eten is voorverpakt en er houdbaarheidsdata op staan, vertrouwen we op harde data en lijkt ons reukzintuig als primair overlevingsinstinct naar de achtergrond geschoven. Het jagen en verzamelen doen we nog dagelijks en steeds meer online. Daar vergaren we ongeremd gigantische hoeveelheden aan informatie. Maar er is geen neus die ons waarschuwt voor de gevaren die op de loer liggen in de online wildernis. Ongestoord grazen we het internet af en hebben geen flauw idee wanneer we worden beloerd of bestolen. Daarom pleiten wij ervoor dat we onze neus weer gaan gebruiken bij het vervullen van eeuwenoude behoeften.
Onze neus helpt ons bij het detecteren van gevaar, maar niet iedere gevaar heeft een luchtje. Wij laten ons inspireren door gas, dat pas zeer sterk gaat ruiken op het moment dat het onverhard vrijkomt. Het gas dat door onze leidingen stroomt is van nature echter geurloos. Daarom is er, na de explosie op de New London School (Texas) in 1937, in veel landen de geurstof Ethanethiol aan toegevoegd. Thiolen zijn in lage concentraties goed waarneembaar. In Nederland is sinds de vondst van aardgas in Slochteren (1959) Tetrahydrothiofeen aan ons gas toegevoegd. We hebben al op jonge leeftijd geleerd deze geur gevaarlijk te vinden. We worden alert zodra we ook maar een klein beetje gas ruiken en we weten meteen wat we moeten doen: 1. Draai direct de gaskraan dicht. 2. Open een deur of raam. 3. Wees voorzichtig met vuur. De geur is volledig geaccepteerd in onze maatschappij. Het heeft ons geholpen om veiliger om te gaan met gas.
Data zijn ook geurloos. We produceren dagelijks enorme hoeveelheden data, en we weten lang niet altijd waar deze data vloeit. Het is tijd om die data beter te beschermen. Net zoals met gas is gebeurd, willen wij een geur gaan toevoegen aan geurloze data. Met de Geur van Data willen we daarmee terugkeren naar geur als krachtig waarschuwingsmechanisme, zelfs in de digitale ruimte.
We horen de laatste jaren steeds meer over mogelijke risico's en zeker sinds de gelekte NSA documenten in 2013 is de privacy discussie in volle gang. Maar voor het gros van de internetgebruikers zijn de risico's te gemakkelijk om te negeren. Dat is omdat we die risico's niet direct 'voelen'.
De Geur van Data zal een geur worden die internetgebruikers op instinctieve wijze zal alarmeren in geval van datalekkage door het afgeven van een waarschuwingssignaal op het moment dat persoonlijke data op het spel staan. Met De geur van Data willen we gortdroge data invoelbaar maken door het te koppelen aan geur. We maken een film die zal laten zien hoe geur (instinctief) met data (cognitief) verweven kan worden om zo bewustwording van het eigen internetgedrag te bevorderen.
De Geur van Data is een project waarin wetenschap, technologie en ontwerp samenkomen. De lancering van de geur en de première van de gelijknamige film worden verwacht in het voorjaar van 2016. Bits of Freedom en Greenhost zijn onze partners op data-terrein, hen willen we bedanken voor hun expertise en inzet. Input van hun lezers, ongeacht van welk gezichtspunt, is van harte welkom: huiver niet om contact met ons op te nemen via info@smellofdata.com