Alles wat er in je computer gebeurt is in- en uitvoer van code. Voor de meesten stervelingen is een computer een blackbox; je stopt er iets in; er gebeurt iets en er komt iets uit. Dat 'iets' kan in alle drie de gevallen van alles zijn; tekst, plaatjes, muziek of zelfs andere code. Als je je camera op je computer aansluit, de plaatjes bewerkt en weer uit print dan heb je zo'n cyclus doorlopen. Door het beeldscherm heb je aardig kunnen volgen wat er gebeurde, maar wat er nu écht plaats heeft gevonden van binnen in die de zwarte doos; het zal voor de meesten van ons immer een raadsel blijven.
Geeks en nerds zijn mensen die besluiten de deksel van de zwarte doos op te lichten en eens onder de motorkap te kijken wat er nou eigenlijk gebeurt en, mocht het niet bevallen, dan kan de gereedschapskist erbij worden gepakt en de code worden verbeterd. Of tenminste aangepast dan. Dan heb je het dus niet over zaken die voor sommige leken al indrukwekkend zijn zoals het installeren van een programma, of een fantastische animatie in een geavanceerd 3D- programma. Het gaat dan om aanpassingen van de code van het programma zelf, zodat het beter, of tenminste meer naar de wens van de gebruiker functioneert.
Echter, een groot deel van de programma's waar wij mee werken zijn stevig verzegelde dozen. Met extra sloten, popnagels en wat dies meer zij zorgen de grote software bedrijven dezer aarde (zoals Microsoft, Apple, Adobe etc.) er voor dat niemand hun broncode kan bekijken. En als het toch lukt de doos open te krijgen, dan is is er door middel van juridische barrières voor gezorgd dat de code niet aangepast en/of verder verspreidt mag worden; een gesloten bron; oftewel Closed Source software. Het gebruik van deze software is in de meeste gevallen geen probleem; vrijwel iedereen gebruikt Windows of OSX met de bijgeleverde programma's jarenlang zonder al te veel problemen.
De laatste jaren stappen steeds meer mensen over op Firefox; misschien wel het meest bekende Open Source programma. En ook Ubuntu wordt jaar op jaar populairder; en er zijn weinig mensen die nog terug willen als ze eenmaal de overstap gemaakt hebben. De voordelen van gratis software, dat naast veiliger ook vaak een stuk rapper is, zijn evident; geen licentie kosten, geen vendor lock-in, geen virussen etc. Maar deze voordelen worden pas duidelijk als je besloten hebt over te stappen; een stap die voor een enkeling nog altijd te groot is.
Gelukkig is er ook nog een tak van Open Source Software die we bijna allemaal automatisch gebruiken zonder er bij na te denken; dat zijn programma's die we zelden of nooit zelf installeren; online programma's. Veruit het grootste gedeelte van alle servers ter wereld draait op Linux, miljarden websites worden in de lucht gehouden dankzij Apache en MySQL en miljoenen mensen zonder enige technische kennis beheren hun eigen website zonder enig probleem dankzij WordPress. Dit zijn allemaal voorbeelden van gratis en Open Source Software die geen halfbakken alternatief zijn voor een betaalde variant; maar die de toon zetten en de facto de standaard zijn op hun eigen gebied. En zelfs als er grote concurrenten zijn, zoals bij WordPress het geval is, dan zijn de concurrenten óók Open Source; Joomla! en Drupal.
Het zal je dan ook niet verbazen dat een hoster als Greenhost vrijwel uitsluitend open software gebruikt. En dat niet alleen: de programmeurs van Greenhost dragen ook vaak code bij aan Open Source projecten of we doneren aan projecten die we belangrijk vinden. Aan onze kant van het lijntje zal je dus de kleinst mogelijke hoeveelheid gesloten zwarte dozen vinden. Simpelweg omdat de beste software die we nodig hebben voor ons vak vrijwel altijd open is. Wat er aan jouw kant van het lijntje gebeurt is uiteraard jouw zaak. Maar, enthousiast als we zijn, raden we als we maar even kunnen iedereen aan aan om over te stappen naar open software waar dat kan. Daarvoor (en voor storingsmeldingen) kan je ons midden in de nacht wakker maken.
Hieronder een lijstje met een kort overzicht van zeer goede Open Source software ter vervanging van je huidige gesloten pakketten.
Firefox (ter vervanging van Internet Explorer en Safari)
Thunderbird (ter vervanging van Outlook en Mail)
Filezilla (een gratis en open programma om je website bij ons te beheren)
Ubuntu (ter vervanging van Windows en OSX)
Voor meer goede open software ter vervanging van je bestaande software kan je op deze website kijken.
En als je zelf allang bent overgestapt en nog betere tips hebt, of totaal andere ervaringen met Open Source Software, dan horen we dat graag van je hieronder.
(disclaimer: we beloven niet dat je je computer beter zal begrijpen door het gebruik van Open Source Software: voor de meeste stervelingen zullen computers altijd een groot raadsel blijven…)